Türk Dijital İmza Yasası

AB’ye tam uyum çerçevesinde tüm kamu hizmetlerinin bilgisayar ortamında vatandaşlara ulaştırılabilmesi için yapılan çalışmalar son hızla sürdürülüyor. Amaç kamu hizmetlerinde hızı ve kaliteyi artırmak, işlemlerin daha ucuz ve güvenlilirlikle tüketicilere ulaşmasını sağlamak.

İSTANBUL VE YALOVA PİLOT BÖLGE

Bu amaçla 12 çalışma grubu oluşturuldu. Başbakanlığın koordine ettiği çalışmalar için İstanbul ve Yalova da pilot bölge olarak seçildi. Çalışma gruplarından birisi Adalet Bakanlığı’nda bulunuyor. Bakanlık bünyesinde oluşturulan bu grup elektronik imzaların hukuksal ve kurumsal anlamda hukuki alt yapısını oluşturmak üzere bir kanun tasarısı hazırlıyor.

Tasarı yasalaştığında, vergi mükellefleri internet ortamında senetle, çekle ödeme yapabilecek, elektronik ortamda sözleşme imzalayabilecek. Her türlü bankacılık işlemini bir tuşa basarak gerçekleştirebilecek. Böylece hem vergi daireleri hem yerel yönetimler hem de diğer kamu birimleri fazla iş yükünden kurtulacak.

Çalışmaların 2004 yılına kadar tamamlanması planlanıyor.

Haberin orijinali için: ntvmsnbc.com

---

“MİNİ PAKET” DEMOKRASİ Mİ?

Av.Fikret İLKİZ
Yurttaşlarımız hukuk düzeni bakımından bireysel başvuru hakkını kullanarak İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi önünde hak arama konusunda yol aldı. 2002 yılı Ocak ayı bakımından AİHM önünde Türkiye aleyhine yapılan şikayet sayısı 3142 olarak açıklandı. Böylece de İtalya’dan sonra en çok şikayet edilen ikinci ülke olduk. 2001 yılında 171 dosya hakkında Türkiye aleyhine karar verilirken 57 dosya uzlaşma ile sonuçlanmış bulunuyor. İnsan hakları ihlalleri ilgili sicilimiz böyle...


İki sonuç çıkarılabilir. Birincisi olumsuz olanıdır. Türkiye’de insah hakları ihlalleri devam etmektedir. İkinci sonuç ise olumludur. Bireyler AİHM’ne başvuru yollarını öğrenmişler ve benimsemişlerdir. Yurttaşlar haklarını korumak bakımından bilinçli davranmakta ve hak arama haklarını kullanma yoluna AİHM’sini de katmıştır.


Olumsuz sonuçları ortadan kaldırmak ve insan hakları sicil dosyasını düzeltmek için Ulusal Program hedeflerini gerçekleştirmek gerekiyor. Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin Türkiye Ulusal Programına göre “Siyasi Kriterler” ve “Ekonomik Kriterler” bakımından kısa vadeli işler 19 Mart 2001 tarihinden itibaren bir yılda yapılacak olanlardır. Ocak geçti, kaldı iki aydan az bir süre...


Ulusal Programda “Siyasi Kriterler” başlığı altında yapılacak işlerin sayıldığı bir bir saptama vardır: “Türk Hükümeti, siyasî, idarî ve yargı reformlarına ilişkin çalışmalarını 2001 yılında hızlandıracak ve önerilerini mümkün olan en kısa zamanda TBMM'ye sunacaktır. Bu bağlamda amaç, özgürlükçü, katılımcı, güvenceli, devlet organları arasında görev ve yetkileri dengeleyen, hukuk devleti ilkesini üstün kılan Anayasa ve yasa hükümlerinin, Türkiye'nin uluslararası taahhütleri ile AB standartları temelinde daha da geliştirilmesidir. Demokrasi ve insan hakları alanlarındaki reform sürecinde, öncelikle Anayasa gözden geçirilecektir. Anayasa değişiklikleri, yasal düzenlemelerin de çerçevesini belirleyecektir. Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğü alanlarında kaydedilecek gelişmeleri sürekli olarak izleyecek, AB müktesebatına uyum çalışmalarını düzenli şekilde değerlendirecek ve bu çalışmaların hızlandırılması için gerekli tüm önlemleri alacaktır. (Ulusal Program 2.Siyasi Kriterler. 2.1)”


Nitekim sayılanlar arasındaki ilk iş olarak Anayasada değişiklik yapılmıştır. 4709 sayılı yasa ile kabul edilmiş olan Anayasa değisikliği ile temel hak ve özgürlükler yeniden düzenlendi. Artık Anayasanın 13. maddesine göre “Temel hak ve hürriyetler özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar Anayasanın sözüne ve ruhuna demokratik toplum düzenine ve laik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz” Örneğin yine Anayasanın değişen 19. maddeye göre yakalanan veya tutulan kisi tutulma yerine en yakın mahkemeye gönderilmesi için gerekli süre hariç en geç kırksekiz saat ve toplu olarak işlenen suçlarda en çok dört gün içinde hakim önüne çıkarılacak. Herkesin haberlesme hürriyeti olduğu ve haberlesmenin gizliligi esas kabul edildi. Anayasanın 26.maddesi yapılan değişiklikle AİHS’nin 10.maddesinde çerçevelenen ifade özgürlüğüne yakın geldiği söylenebilecek bir düzenlemeye kavuşturuldu. Kadın-erkek eşitliği, eşitlendi. Dernek kurma, toplantı ve gösteri yürüyüşü hakları yeniden düzenlendi. Savunma hakkı ve savunma makamı ile “adil yargılanma” hakkı Anayasaya girdi. Ölüm cezasının verilemezliği “savaş, çok yakın savaş tehdidi ve terör suçları” dışında kabul edildi. Yasaya aykırı olarak elde edilmiş bulguların kanıt olarak kabul edilemeyeceği Anayasa maddesi oldu.


Ulusal programda en önemli adım ise “İfade özgürlüğü” konusunda atılıyor. Ulusal Program’a göre, Türk hükûmeti, ifade özgürlüğünün AB müktesebatı ile AB üyesi ülkelerin uygulamaları ışığında geliştirilmesine önem ve öncelik vermektedir. Anayasa ve diğer mevzuattaki ilgili hükümlerin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10’uncu maddesi çerçevesindeki toprak bütünlüğü ve ulusal güvenliğin korunmasını da öngören ölçütler ile laik ve demokratik Cumhuriyeti, üniter devlet yapısını ve millî birliği koruma kriterleri temelinde gözden geçirilmesi öngörülmektedir. Düşünce ve ifade özgürlüğü sınırlarının, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi’nin 10. madde düzenlemesine göre çizilmesi, “şiddet yanlısı olmayan” tüm düşüncelerin ifade edilmesinin güvence altına alınması hedefleniyor. Böylece “toprak bütünlüğü, laik ve demokratik cumhuriyet ve üniter devlet yapısının korunması” koşuluyla sorunun çözülmesi gerektiğinin altını çizerek Terörle Mücadele Yasası’nın 7 ve 8. maddelerinin gözden geçirileceği, Türk Ceza Kanunu’nun 312. maddesinin “koruduğu değerlerin zedelenmemesi” şartıyla bu maddenin yeniden düzenleneceği Ulusal programda yer almış oldu.


Hükümet tarafından hazırlanan yeni bir yasa tasarıda görüşülmek üzere TBMM’ne gönderiliyor. Tasarının özelliği “uyum yasaları” çerçevesinde acilen gerçekleştirilmesi gereken “mini demokrasi paketi”. Ancak bu mini paket hem Ulusal Programa, hem de değiştirilmiş olan Anayasanın 26.maddesindeki düşünce ve ifade özgürlüğüne aykırı...


Hükümet TCK’nun 312.maddesi ile 159.maddesini değiştirmek istiyor. Bu maddelerde önerilen değişiklik yapılmazsa daha demokratik bir ülke olarak kalacağız.


Çünkü örneğin TCK’nun 312. maddesi ile getirilmek istenen değişikliğe göre sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge farklılığına dayanarak insanları birbirine karşı “kamu düzenini bozma olasılığını ortaya çıkaracak bir şekilde düşmanlığa veya kin beslemeye alenen tahrik eden kimse”ye 1-3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Ayrıca değişikliğe göre: “Halkın bir kısmını aşağılayıcı ve insan onurunu zedeleyecek bir şekilde tahkir eden kimseye de” 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilecek.


Türk Ceza Yasası hakkında hazırlanan hem 1997 hem de 2000 yılı değişiklik tasarılarında da yer alan 312/2.madde hakkındaki değişiklik önerileri ise farklıdır. Öneriye göre madde metninde “Kamu düzenini bozma ihtimalini ortaya çıkaracak şekilde” biçiminde düzenleme vardır. Tasarıda “ortaya çıkaracak surette” ibaresine yer verilmiştir. “Olasılık” kelimesi metinde yer almamıştır. 312/2.maddede yapılmak istenen değişikliğin TCK Tasarıları ile de bir ilgisi yoktur ve 4709 sayılı Anayasa’da değişiklik yapan Kanunun gerekçesiyle de bağdaşmamaktadır.


Dolayısıyla suçun maddi unsurunu belirleyecek olan unsur “kamu düzenini bozma olasılığı” bulunup bulunmadığı...Yazılarda, konuşmalarda, radyo ve televizyon programlarında bu unsura bakılacak... Yazınızdan, konuşmanızdan veya televizyon programınızdan sonra herhangi bir “olayın” belirmesi veya “olay şeklinde bir tepki eyleminin” gerçekleşmesi koşul değil.. “Kamu düzenini bozma olasılığını ortaya çıkaracak surette” ibaresi, yürürlükteki kin ve düşmanlığa tahrik cürmünün soyut tehlike suçu olan basit halini daha da ağırlaştırmaktadır. Kamu düzeninin bozulması olasılığı var mı yok mu? Suçun oluşması için maddede belirtilen hareketlerin kamu düzenini bozma olasılığının bulunması yeterli sayılacaktır. Ayrıca somut bir tehlikenin ortaya çıkması koşul olarak aranmayacaktır. Oysa artık çağdaş ceza hukukundaki yöneliş soyut tehlike suçlarının terk edilerek somut tehlike suçunun varlığını arayan ceza hukuku sistemlerini kurmaktır. Biz ise ama Avrupa Birliği, ama başka bir sistem; sürekli “tersine” gitme alışkanlığımızı yaşamayı çağdaşlık sanıyoruz. Yargıdaki tartışmalar bu unsura göre yapılacak. İşte bu noktada tartışmasız bir çok tartışma çıkacak..Uygulama ve zihniyet sorunu ön plana geçecek ve sorunlar artacak.


Düşünce ve ifade özgürlüğü bu dützenleme ile daralmakta ve suçun unsurları genişletilmektedir. Mevcut TCK.nun 312/2.maddesine göre suçun oluşabilmesi için sınıf, ırk, din, mehzep veya bölge farklılıklarına dayanarak “halk kesimlerinin” birbirine karşı tahrik edilmesi gerekir. Tasarıda yer alan hüküm ise “ insanların” birbirine karşı tahrik edilmesini suç saymaktadır. Yeni düzenlemeye göre suç, tahrikin sadece muayyen özellikleri olan halk kesimine karşı yapılması durumunda değil, buna ilaveten örneğin iki kişiye karşı yapılması halinde de suç oluşacaktır. Bu durumun “uygulamada” yaratacağı sorunlar ve tartışmalar ise düşünce ve ifade özgürlüğünün bir kez daha adına “demokratikleşme” paketi denilen ve iyileştirme olarak sunulan “yasa” ile ağır yara almasına neden olacaktır. Çünkü kanun koyucunun aksine; yasa uygulayıcısı olan yargıçlar yeniden “ ne yapalım kanun böyle..” cümlelerini kurarak mahkumiyet kararları verebileceklerdir.


Böylece demokrasi TCK’nun 312. maddesininin hemen değiştirildiği 12 Eylül koşullarına dönecektir. Belki de maddenin ilk hali ile korunması daha uygun olacaktır. Yani “ cemiyetin muhtelif sınıflarını umumun emiyeti için tehlikeli bir tarzda kin ve adavete tahrik eyleyen kimse...” hakkında dava açılmalı ve suçun unsurları İtalyan Ceza Kanunundan alınan ilk şekliyle yeniden düzenlenmelidir. 12 Eylül sonrası “umumun emniyeti için tehlikeli bir tarzda” ibaresi metinden çıkarılmış ve suçun düzenlendiği maddenin ilk hali bozulmuştur. Yeniden bir düzenleme düşünülecek olursa Doç.Dr.Ahmet Gökçen’in önerisinde yer alan : “ Halkın, sosyal sınıf, ırk, din, mezhep veya bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kesimini, diğer bir kesimi aleyhine kamunun güvenliği için tehlikeli bir tarzda kin ve düşmanlığa alenin kışkırtan kimse, üç aydan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır” şeklindeki öneri daha uygun olabilir. (Gökçen, Ahmet . Halkı Kin ve Düşmanlığa Açıkça Tahrik Cürmü. TCK m.312/2 Ankara 2002 . 329 vd..) Bu düzenleme tartışmaya açılabilir. Metin buna göre yeniden yazılabilir. Ama önerilen madde metni kabul edilemez niteliktedir.


TCK'nın ünlü 159. maddesi ise Türkiye’de ifade özgürlüğü hakkını kullanan herkes için sorun yaratmıştır. Ancak TCK maddeleri içinde en az değişen ve değiştirilen bir maddedir. Madde Anayasa kuruluşlarını ve kamu şahsiyetlerini tahkir ile yasalara ve TBMM kararlarına sövme fiiline karşı konulmuş olan bir madde. Yıllardır kapsamı daraltılmaya çalışılmaktadır. Türklüğü, Cumhuriyeti, TBMM’ni hükümetin manevi şahsiyetini, Bakanlıkları, devletin askeri veya emniyet kuvvetlerini veya adliyenin manevi şahsiyetini tahkir ve tezyif suç sayılıyor.


Yeni değişiklik önerisine göre de; "Türklüğü, Türk milletini, Türkiye devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni, Bakanlar Kurulunu, bakanlıkları, adliyeyi, devletin askeri veya emniyet ve muhafaza kuvvetlerini veya bunları temsil eden bir kısmını alenen tahkir ve tezyif eden kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Birinci fıkrada yazılı cürümlerin işlenmesinde tahkir ve tezyif edilen açıkça belirtilmemiş olsa bile, ona yönelik bulunduğunda tereddüt edilmeyecek bir durum varsa, tahkir ve tezyif edilen açıklanmış gibi kabul edilir. Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına veya Türkiye Büyük Millet Meclisi kararlarına alenen sövenlere bir aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.Türklüğü, Türk milletini veya Türkiye devletini tahkir ve tezyif, yabancı memlekette bir Türk vatandaşı tarafından işlenirse verilecek ceza üçte biri oranında artırılır." deniliyor. Cumhuriyet’i tahkir ve tezyif çıkıyor. Ama yerine “devletin askeri veya emniyet ve muhafaza kuvvetlerini veya bunları temsil eden bir kısmını” diyerek emniyet güçleri/polis maddeye giriyor. Değişiklik yapılarak “Bakanlar Kurulunu, bakanlıkları” deniliyor. Maddeye “Türkiye devleti” giriyor. Maddenin kapsamı daraltılacağına genişletiliyor... Adalet Komisyonunda yapılan tartışmalar sonucunda “Cumhuriyet” kelimesi yeniden maddeye konuldu. Ama değişiklik konusunda verilen önerilerin tümü reddedilerek Komisyonda maddeler hükümetin önerisine uygun olarak kabul gördü. Kısacası bu maddelerle yapılmak istenen mini demokrasi paketi ağır bir demokrasi darbesi niteliğinde.


Sonuç olarak siyasi kriterler açısından “kısa vadeli” işlerin en önemli adımı atılmış ve anayasa değiştirilmiş oldu. Artık sorun uyum yasalarının üretilmesidir. Ancak bilinmektedir ki, Türkiye’nin yasalarını üretenlerle uygulayanlar arasındaki anlayış farklılıkları, bu ülkenin yazgısına ve insanların yaşamına egemen olan sorunlar yaratmıştır. Üretilen yasa tasarıları ve yasalar bunu kanıtlıyor. Sürekli insan hakları ve demokrasiden bahsedilmesine karşılık, bu konuda en tutarsız politikaların ve yasaların sürekli üretildiği başka bir ülke herhalde yoktur.

---

"İnternet ve Hukuk Bilmecesi"

Aşağıda bilgisi yer alan, Serdar Kuzuluoğlu'nun Radikal'de yazdığı "Üç Düğümlü Bilmece" adlı yazının hukuk bölümüne ilişkin, İvHP üyesi Özgür Uçkan bir yorum yazdı:

İnternet ve Hukuk Bilmecesi

Standart karmaşası ve kullanım zorluğu konularına bir diyeceğim yok, çözümlenmesi gerek. Ama hukuksal düzenleme bilmecesi, en az internetin 'yasadışı' kullanımı kadar tehlike içeriyor. Son olarak Avrupa Konseyi SiberSuç Sözleşmesi ve ABD AntiTerör Yasasıyla gelinen nokta, internette temel hak ve özgürlüklerin, mahremiyetin ve ifade özgürlüğünün karşısında ciddi bir tehlike işareti olarak dikiliyor. İnterneti teröristler ya da pornografi düşkünleri kadar, devletler de yasadışı amaçlar için kullanıyor. Hukuk devletinin anayasal çerçevesini çiğneyerek, gizlice dinleme, izleme, fişleme, sansürleme gibi bir çok amaç için... Şimdi bunu 'yasallaştırmaya' çalışıyorlar. İnternetin hukuksal altyapısı yalnızca yasa koyucular ve devletler tarafından değil, kullanıcılar, sivil toplum ve özel sektörün katılımıyla demokratik bir biçimde belirlenmeli. En azından sessiz kalınmamalı. Yoksa daha ne 'üst' kurullar, derin 'güvenlik' tedbirleriyle karşı karşıya kalırız. Meclis'i yakından izleyin.

"Üç düğümlü bilmece"

"Bilgisayarlar ve internet tüm dünyada yayılmaya devam ediyor, ancak bu süreçte belirginleşen üç büyük sorun ciddi kararlar almayı zorunlu kılıyor"

Serdar Kuzuloğlu yukarıdaki başlık altında Radikal'de yazdığı 21/01/2002 tarihli haberde "üç düğüm"den birincisini "Hukuksal Düzenlemeler" olarak vermiş:


"Hukuksal düzenlemeler

İnternetin çokuluslu ve çok- kültürlü yapısı beraberinde yüzlerce dil, ülke, siyasi görüş, hobi ve eğilimi beraberinde getiriyor. Şu an gelinen noktada internetin web, USENET gibi kollarının tek bir merkezden denetlemesi veya yönetmesi mümkün değil. Ancak kredi kartı sahtekârlıklarından yasadışı siyasi görüşlere, denetimsiz pornografiden terör ve kaçakçılığa kadar hemen her konuda internet etkin olarak kullanılıyor. Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği, İnterpol gibi kurumların çabalarıysa yeterli kalmıyor, çünkü internet zincirine ait bir halka bile dışarıda kalsa, denetimden uzaklaşmak isteyen tüm faaliyetler o yana kayıyor. 2005 yılına kadar siber nüfusun büyük bölümünü oluşturan ülkelerin uluslararası bir düzenleme üstünde anlaşmaya varacağı sanılıyor..."

Diğer iki "düğüm"ün biri "Standartlar", diğeri "Kullanım Zorluğu": "Üç düğümlü bilmece"

---

İnternette ırkçılığa 1 yıl hapis

Brüksel Ceza Mahkemesi, internette ırkçı fikirler savunan ve yabancı düşmanlığı yapan 25 yaşındaki bir Belçikalıyı 1 yıl hapse mahkum etti. Thiebault V. isimli genç, Infonie abonesi olarak internetten katıldığı tartışma forumlarında ırkçı fikirler savunarak diğer abonelerin ve katılımcıların tepkisini çekti.

Şikayetler üzerine şirket tarafından uyarılan ve “ifadelerine dikkat etmesi” istenen Belçikalı tavır değiştirmeyince, mahkemeye verildi. Ceza Mahkemesi, hakkında 1 yıl hapis ve 12 bin 400 euro para cezası verdiği Belçikalı`nın derhal tutuklanmasını emretti.

Brüksel Savcısı Marie-Anne Swartenbroekx, Belçika`da ırkçılık ve yabancı düşmanlığını cezalandıran bir yasa bulunduğunu, ancak söz konusu yasanın, bu tür suç işleyenler için en fazla 3 ay hapis cezası öngördüğünü belirtti.

Bu dosyada farklı bir yaklaşım sergilendiğini bildiren Savcı, Belçikalı sanığın, “kamu telekomünikasyon altyapısını, ırkçı fikirler yaymak yoluyla suiistimal etmek ve kötü emeller için kullanmak” ithamıyla yargılandığını ve bu şekilde daha ağır bir ceza aldığını ifade etti.


© 2001 hurriyetim.com
Tüm hakları saklıdır.
http://www.hurriyetim.com.tr/haber/0,,nvid~84882,00.asp

---

İ v H P Eşgüdüm Kurulu Toplandı

16 Ocak 2002, Çarşamba akşamı, Eşgüdüm Kurulu IBM binasında mutad toplantılarından birini daha yaptı. Toplantıya Tuncer Üney, Füsun Nebil Sarp, Gülden Tozkoparan, Av. Fikret İlkiz, Av. Erdem Türkekul, Av. Bülent Deniz, Denis Chuit, Avniye Tansuğ, Yasin Beceni, Yavuz İrtem, Özgür Uçkan katıldılar. Radyo 92.3'ten Cem Tecimen, Ogilvy One yöneticisi Meltem Özçelebi ve Marmara FM ve Yeni Şafak gazetesinden Ömer Keser de konuk olarak katıldılar. Toplantıda, platformun hazırlık aşamasındaki yeni web sitesinin eksiklikleri, bunların nasıl tamamlanacağı, "hosting" hizmetinin nsaıl sağlanacağı konuları tartışıldı. Türkçe'ye çevrilen ve kamuoyunda tartışılması istenen Avrupa Siber Suç Sözleşmesi, yeni TCK tasarısındaki siber suçlar gibi konuların ele alınacağı Panel'in ise 9 Mart'ta yapılması ve bu panelden çıkacak sonuç bildirgesinin iki hukukçu akademisyen tarafından kaleme alınması tavsiye kararı alındı. Eşdüm Kurulu içindeki görev bölüşümünde "Forum Yöneticiliği" görevi, Av. Fikret İlkiz ile hukukçu akademisyen Yasin Beceni'ye verildi. Bir sonraki toplantı 15 gün sonra yapılacak.